Tên khác: Creatinine Clearance, Urine; CRCL; CCT
Tên chính : Creatinine Clearance
Xét nghiệm liên quan : Creatinine; eGFR; Cystatin C; Microalbumin; BUN; Urinalysis
Xét nghiệm này đo lường nồng độ creatinin trong cả hai mẫu máu và mẫu nước tiểu từ một thu thập nước tiểu 24 giờ. Các kết quả được sử dụng để tính toán số lượng creatinine đã được đào thải khỏi máu vào nước tiểu. Tính toán này cho phép đánh giá tổng số khối lượng máu được lọc qua thận trong một khoảng thời gian 24 giờ.
Creatinine là một chất thải được sản xuất tại các cơ, từ sự phân hủy của một hợp chất gọi là creatine. Creatine là một phần của chu trình sản xuất năng lượng cần thiết cho hoạt động cơ bắp . Số lượng creatinine sản xuất trong cơ thể phụ thuộc vào khối lượng cơ và tương đối ổn định ở một cá nhân.
Hầu như tất cả creatinine được đào thải ra khỏi cơ thể qua thận, do đó nồng độ trong máu là một dấu hiệu đánh giá các đơn vị vi cầu thận hoạt động tốt như thế nào trong việc lọc của thận,. Số lượng creatinine bị loại bỏ ra khỏi máu phụ thuộc vào cả hai khả năng lọc của vi cầu thận và tốc độ máu đến thận.
Lượng máu được lọc mỗi phút được gọi là tốc độ lọc cầu thận (GFR). Nếu vi cầu thận bị tổn thương hoặc bị bệnh, hoặc tốc độ máu lưu thông chậm lại, hậu quả là creatinin sẽ ít được loại bỏ ra khỏi máu và thải vào nước tiểu giảm và GFR sẽ giảm.
Có một số cách tính toán độ thanh thải creatinin. Tất cả đều bao gồm đo lượng creatinine trong mẫu máu thu thập ngay trước khi hoặc sau khi thu thập nước tiểu, lượng creatinine trong mẫu nước tiểu 24 giờ, và khối lượng nước tiểu 24 giờ. Tuy nhiên số lượng creatinine sản xuất phụ thuộc vào khối lượng cơ bắp, một số tính toán cũng sử dụng một số hiệu chỉnh có tính đến diện tích bề mặt cơ thể của một người (sử dụng chiều cao và cân nặng).
Xét nghiệm được sử dụng thế nào ?
Thử nghiệm độ thanh thải creatinin được sử dụng để giúp đánh giá tốc độ và hiệu quả lọc của thận. Nó được sử dụng để giúp phát hiện và chẩn đoán rối loạn chức năng thận và / hoặc lưu lượng máu đến thận giảm.
Ở những người đã bị bệnh thận mãn tính hoặc suy tim sung huyết ( làm giảm tốc độ lưu thông máu), xét nghiệm độ thanh thải creatinin có thể được chỉ định để giúp theo dõi tiến triển của bệnh và đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh. Xét nghiệm cũng có thể được sử dụng để giúp xác định khi cần thiết phải lọc máu .
Khi nào được chỉ định?
Thử nghiệm độ thanh thải creatinin có thể được chỉ định bất cứ khi nào một bác sĩ muốn đánh giá khả năng lọc của thận. Nó có thể được chỉ định theo dõi một người khi có, ví dụ, tăng nồng độ creatinin khi thực hiện bảng chuyển hóa toàn diện ( CMP) hoặc protein trong nước tiểu trên một phân tích nước tiểu. Nó có thể được chỉ định khi có một nghi ngờ bị rối loạn thận có các dấu hiệu và triệu chứng nhất định.
– Các dấu hiệu và triệu chứng có thể là một dấu hiệu của các vấn đề về thận bao gồm:
– Sưng hoặc sưng phù, đặc biệt là xung quanh mắt hoặc ở mặt, cổ tay, bụng, đùi, hoặc mắt cá chân
– Nước tiểu có bọt, máu, hoặc màu cà phê
– Lượng nước tiểu giảm.
– Vấn đề đi tiểu, chẳng hạn như cảm giác nóng rát hay phóng ra bất thường khi đi tiểu, hoặc sự thay đổi về số lần đi tiểu, đặc biệt là vào ban đêm
– Đau giữa lưng (sườn), dưới xương sườn, gần nơi vị trí của thận
– Cao huyết áp
– Máu và / hoặc protein trong nước tiểu
Xét nghiệm cũng có thể được thực hiện định kỳ khi được biết rằng ai đó có một rối loạn thận hoặc giảm lưu lượng máu đến thận do tình trạng như suy tim sung huyết.
Kết quả xét nghiệm có ý nghĩa gì?
Giá trị tham chiếu : Bình thường: Nam = 90-140 ml/phút, Nữ = 85-135 ml/phút.
Bất kỳ bệnh hay nguyên nhân nào có ảnh hưởng đến các vi cầu thận có thể làm giảm khả năng đào thải creatinine của thận và các chất thải khác ra khỏi máu. Khi điều này xảy ra, mức độ creatinine máu sẽ tăng lên và độ thanh thải creatinin sẽ giảm vì không có nhiều creatinine được bài tiết trong nước tiểu. Một số bệnh và nguyên nhân có thể ảnh hưởng đến chức năng thận.
Độ thanh thải creatinin giảm cũng có thể xảy ra khi có sự giảm lưu lượng máu đến thận, có thể xảy ra do suy tim sung huyết, tắc nghẽn bên trong thận hoặc suy thận cấp tính hoặc mãn tính. Các hiệu quả lọc của thận kém, càng giảm đào thải các chất.
Độ thanh thải creatinin tăng đôi khi có thể được nhìn thấy trong khi mang thai, tập thể dục và có chế độ ăn nhiều thịt, mặc dù thử nghiệm này không thường được sử dụng để giám sát các nguyên nhân này.
Điều gì khác cần biết ?
Những người có một rối loạn chức năng thận nhưng sẽ có một độ thanh thải creatinin bình thường vì thận tăng các chức năng lọc bù của các vi cầu thận.
Độ thanh thải creatinin có xu hướng giảm trong đời sống ,như tốc độ lọc cầu thận (GFR – tốc độ lọc máu của các cầu thận ) giảm.
Một số loại thuốc, chẳng hạn như aminoglycosid, cimetidine, cisplatin, và cephalosporin, có thể làm giảm độ thanh thải creatinin đo. Thuốc lợi tiểu có thể làm tăng kết quả.
Câu hỏi thường gặp
1 Tại sao tôi phải thu thập nước tiểu của tôi trong 24 giờ?
Một mẫu nước tiểu 24 giờ là chính xác hơn một mẫu nước tiểu ngẫu nhiên vì số lượng creatinine trong nước tiểu sẽ thay đổi một chút trong suốt một ngày. Thu thập tất cả nước tiểu trong 24 giờ, lượng creatinine trong nước tiểu có thể được lấy trung bình trong suốt cả ngày và sẽ cung cấp cho một dấu hiệu tốt hơn về những gì đang xảy ra trong cơ thể.
- Tôi nên làm gì nếu tôi quên lưu một mẫu nước tiểu trong thu thập 24 giờ?
Nếu bạn không có một thu thập hoàn toàn, kết quả sẽ không có giá trị. Bạn nên gọi cho văn phòng của bác sĩ hoặc phòng thí nghiệm của bạn để hỏi xem bạn nên ngừng thử nghiệm và bắt đầu lại một ngày khác.’
- Có cách nào khác để ước tính hoặc xác định độ lọc của vi cầu thận (GFR) ?
Có. Các GFR có thể được ước tính bằng cách sử dụng kết quả của một thử nghiệm creatinine máu và tính toán. Thu thập một mẫu nước tiểu 24 giờ có thể dễ bị thiếu sót. Một ước tính hợp lý của GFR thực tế có thể được tính toán dựa trên creatinine huyết thanh, một thử nghiệm phổ biến có thể dễ dàng thực hiện.
Ngoài ra, có xét nghiệm khác có độ chính xác cao hơn so với độ thanh thải creatinin. Tuy nhiên, nhữngxét nghiệm này liên quan đến tiêm chích một chất đánh dấu cho bệnh nhân và đắt hơn. Đối với hầu hết các mục đích lâm sàng, tính toán chính xác độ thanh thải creatinin là đủ.
nguồn: https://hoachatxetnghiem.com.vn/xet-nghiem-creatinine-clearance-do-thanh-thai-creatinin.stm